Yeni yıla sayılı günler kala Türk savunma sanayiinde arka arda hoş haberler gelmeye devam ediyor… Tayfun’un görücüye çıkması, KIZILELMA’nın pistte teker kesmesi, AESA radarla ilgili gelişmeler, ulusal muharip uçağın son montaj çizgisine girmesi akla birinci gelenler…
Savunma Sanayii Lideri Prof. Dr. İsmail Demir’in geçtiğimiz gün yaptığı bir öteki açıklama da uzun vakittir beklenen ve herkesin merak ettiği bir projede daha Türkiye’nin geldiği noktayı göstermesi açısından pahalıydı. Ulusal Dikey Atım Lançer Sistemi’nin (MİDLAS) birinci test atışı muvaffakiyetle gerçekleştirildi. Karadan gerçekleştirilen test esnasında hem dikey atım sistemi hem de sistemde kullanılan hava savunma füzesi test edildi.
MİDLAS’ın olağanda 2027 yılında envantere girmesi bekleniyordu. Haliyle bu test atışını bizim en erken 2026’da görmemiz gerekiyordu. Pekala ne oldu da süreç neredeyse 4 yıl öne çekildi? MİDLAS, Türk savunma sanayii için ne tabir ediyor, Mavi Vatan’da ne tıp imkanlar getiriyor? Tüm bu soruların cevabını ve daha fazlasını Savunma ve Denizcilik Araştırmacısı Kozan Selçuk Erkan, TRT Haber’den Sertaç Aksan’a konuştu.
DİKEY ATIM SİSTEMİ NEDEN DEĞERLİ?
Dikey Atım Lançer Sistemi, savaş gemileri ve denizaltılardan dikine fırlatılabilen füze fırlatma sistemi olarak biliniyor. Kozan Selçuk Erkan, çok genel bir çerçeveyle başlıyor anlatmaya ve “Oldukça kısıtlı bir alanda çok fazla yetenek sunan bir sistem. Kompakt ve kabiliyetli.” diyor.
Türkiye hali hazırda bu sistemin ABD üretimi olanını kullanıyor. Erkan, aslında dünyada pek de fazla seçenek olmadığından bahsediyor. ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Güney Kore ve İtalya-Fransa paydaşlığı dışında diğer bir oyuncunun olmadığı bir alan burası.
Kozan Selçuk Erkan, Türkiye’nin de bu alanda ‘Şampiyonlar Ligi’ kabul edilen en üst noktaya çıktığını söylüyor. Testin en kıymetli yansımalarından biri bu.
ABD AMBARGO UYGULADI, ULUSAL SİSTEM ERKEN TAMAMLANDI
Müttefiklerin direkt ya da örtülü ambargosu Türkiye için artık ‘sıradan’ bir hal aldı. Dikey atım sistemi için de benzeri bir kıssadan bahsediyor Erkan. BARBAROS ve GABYA sınıfı firkateynlerde ABD üretimi MK41 Dikey Atım Sistemi (VLS) kullanılıyor. ABD, İSTİF sınıfı firkateynlerde kullanılacak MK41 VLS’ler için çeşitli zorluklar çıkarmış ve sistemin Türkiye’ye teslimi daima ertelenmiş.
Hal bu türlü olunca, SSB Lideri Prof. Dr. İsmail Demir’in koordinesi ve ROKETSAN grubunun insanüstü uğraşlarıyla olağanda 2027’de envantere girmesi planlanan yerli/milli dikey atım sistemi 2022 sonunda test atışı yapacak düzeye ulaştı.
KISA MÜDDETTE DENİZ ATIŞLARINI DA GÖRECEĞİZ
Test atışının karadan yapılması bazılarını şaşırtsa da bu olağan bir durum. Kozan Selçuk Erkan deniz testlerinin de pek uzak bir tarihe kalmayacağı görüşünde.
“Bu sistemi önümüzdeki yıl İstanbul firkateyni üzerinde görebileceğiz. Test atışlarını izlediğimiz sistem tamamlanmış bir yapı. Bu da demek oluyor ki önümüzdeki yıl sistemin deniz test atışlarına da şahitlik edeceğiz.” cümleleriyle özetliyor süreci.
Testte kullanılan füzenin Hisar serisi olması da dikkat cazip. Bu durum “MİDLAS yalnızca Hisar mı ateşleyebilecek?” sorusunu beraberinde getiriyor. Ulusal dikey atım sisteminin yalnızca Hisar serisi füzeleri atmayacağını, Siper Blok 0, Atmaca ve başka füzeleri de ateşleyebileceğini öğreniyoruz.
CEVAP VERME SURATI DA İSABET YÜZDESİ DE DAHA FAZLA
Kozan Selçuk Erkan, dikey atış sisteminin teknik ayrıntılarının akabinde harp alanındaki yansımalarına getiriyor mevzuyu ve dikey atış sisteminin neden değerli olduğunu anlatıyor:
“Dikine atış yapabilmek çok değerli bir alan kazandırdığı üzere hava savunma füzelerinde her istikametten gelen tehdide karşı daha süratli yanıt vermeyi de sağlıyor. Daha genel bir çerçevede anlatalım… Füzeyi öncelikle o istikamete çevirip ateşlemek yerine direkt üst ateşliyorsunuz. Böylelikle füzenin kendi hareketini kendisinin yapmasını sağlamış oluyorsunuz. Bu da karşılık verme suratını çok artırıyor. Bu sayede isabet yüzdesi de çok daha fazla oluyor.”
İHRACAT İÇİN ÇOK GÜÇLÜ BİR OYUNCU
Türk savunma sanayii eserlerinin yurt dışında isminden kelam ettirdiği bir gerçek. Bilhassa deniz platformları için bu durum son devirlerde daha çok dikkat alımlı bir hal aldı. Dikey bir atım sistemini çok az sayıda ülkenin yaptığını aktarmıştık. Artık Türkiye de bunu başardı. Bu durum ihracat için özel bir mana taşıyor mu?
“Kesinlikle evet.” diyor Erkan. Türkiye başta olmak üzere çok sayıda ülkenin ABD imali MK41 üretimi dikey atıcıları kullandığını yineliyor. ABD kendi ürettiği atıcılardan hiçbir ülkenin ulusal füzesini ateşlemesine müsaade vermiyor. ABD’nin tavrını aktarırken “Daha net bir sözle ‘Benim sistemimle atıyorsan o vakit füzeyi de benden alacaksın’ diyor Washington.” cümlesini kullanıyor.
Bu durumun bilhassa kendi füzelerini geliştiren ülkeler için çok büyük bir dezavantaj oluşturduğuna dikkat çekiyor Kozan Selçuk Erkan ve kelamlarını şöyle tamamlıyor:
“Yerli ve ulusal füze sistemlerimiz geliştikçe bu dikey atıcı ile çok önemli bir ihracat imkanı yakalayacağız. Zira yalnızca hava savunma füzesi değil anti gemi seyir füzeleri ve anti denizaltı torpido füzeleri üzere çok çeşitli füzelerin kullanılmasını sağlayacak bir ana altyapıyı sunmuş olacağız.
Dünyadaki başka üretici ülkelerin de en büyük meselelerinden biri ‘alan’ sorunu. Artık biz ulusal imkanlarla ürettiğimiz dikey atım sistemiyle onların değerli sorunlarından birine tahlil üretmiş oluyoruz. Başka üreticilerin sunmadığı bir fırsatı biz yapabiliriz. Öteki ülkelerin kendi füzelerini bizim atıcımızdan ateşleyebilecekleri bir ekosistem oluşturabiliriz.
Bu sistem nitekim de Türkiye’nin bu alanda elini rahatlatmakla kalmayacak öteki kapıları da açabilecek bir iş. Ben, yakında üreteceğimiz çabucak her savaş gemisinde MİDLAS’ın kesinlikle yer alacağına inanıyorum.”
